قبل از اینکه وارد مباحث مربوط به فازهای نقشه‌کشی ساختمان شویم، بهتر است نگاهی اجمالی به چیستی نقشه معماری داشته‌باشیم. نقشه یا پلان که در انگلیسی plan نام دارد، مجموعه ای از طراحی‌ها و یا دیاگرام‌های دوبعدی برای توصیف یک محل، شی و برقراری ارتباط ساختمان‌سازی با دستور العمل‌های ساخت است.
اجرای این پلان ها در فازهای مختلف(فاز صفر، فاز یک، فاز دو و …) میتواند روی کاغذ چاپ شود و یا به صورت یک فایل دیجیتال ارائه شود. این گونه نقشه ها به چند دسته عمده تقسیم بندی می شوند که در ادامه می‌بینید.

انواع نقشه های ساختمانی

• نقشه های معماری
• نقشه های سازه
• نقشه های سیویل
• نقشه های شهرسازی
• نقشه های تاسیسات مکانیکی
• نقشه های تاسیسات برقی، الکتریکی

فاز یک معماری چیست؟ 

فاز یک معماری یا طراحی معماری، کلیه اطلاعات بدست آمده در فاز صفر را در قالب طرح‌های معماری و نقشه های اولیه پیاده‌سازی می‌کند. فاز یک نامگذاری می شوند. نقشه های اولیه فاز یک معماری شامل موارد زیر هستند:

• پلان های طراحی معماری
• مقطع های معماری
• طرح های معماری و…

بعد از اتمام فاز صفر نوبت به نقشه هایی می رسد که در آنها روابط و اطلاعات محدودی از جمله نوع استقرار بنا و روابط فضا ها و مشخصات کلی ساختمان را دارا هستند، به این نقشه ها ، نقشه فاز یک معماری می گویند. به عبارتی .فاز یک معماری پیاده کردن اطلاعات کسب شده فاز صفر در قالب ارائه طرح ها و نقشه های اولیه می باشد .این نقشه ها که شامل پلان ها ، نماها و مقاطع می باشند برای ارایه جهت اخذ مجوز های لازم برای ساخت به مراکز صدور پروانه اعم از شهرداری ها یا بخشداری ها به کار گرفته می شوند. در ادامه چند نمونه از پلان های فاز ۱ را می بینید:

یکی از فواید نقشه‌های فاز یک این است که میتوان به راحتی طرح و سازه را به مهندسین و سایر عوامل معرفی نمود؛ و به این وسیله آنها را با فرم و طرح ساختمان و سایر اطلاعات جانبی آشنا کرد. این فرآیند منجر به جلب نظر سرمایه‌گذاران شده و آن‌ها می‌توانند به سادگی اجزای سازه و تاسیسات آن را بررسی کرده و هزینه و زمان اجرزای آن را برآورد کنند.

در اینجا یادآوری چند نکته در طراحی فاز یک ضروری است:

1. با استفاده از نقشه فاز یک سازه نیز میتوان عملیات متره و برآورد را انجام داد.

2. برای ارائه اطلاعات بیشتر در رابطه با سازه، می‌توان از مبلمان و پر رنگ کردن برخی قسمت های فضا، همینطور ماکت، ترسیمات سه بعدی و … در طراحی فاز یک بهره برد. 

3. کلیه پلان های طراحی معماری در فاز یک با کارفرما به بحث و تبادل نظر گذاشته می شود و در صورت نیاز تغییرات لازم بر آنها اعمال می‌شود و نهایتا یک خروجی مشترک جهت اخذ مجوزهای لازم تهیه می‌شود.

4. پیاده‌سازی فاز یک به مناسب‌ترین شکل ممکن، علاوه بر تفهیم طرح به دیگران، به طراح نیز کمک می‌کند کمبودهای احتمالی طرح را تشخیص داده و در مراحل بعد، آنها را رفع نماید.

5. از آنجا که نقشه‌های فاز یک برای کارفرما طراحی می‌شود، دقت بالایی ندارد. این نقشه‌ها بصورت ساده طراحی می‌شوند و یک دید کلی از ساختمان دارند.

طراحی نقشه فاز دو معماری، موضوع این مقاله از سایت مهندسین مشاور سپنتا میباشد، هر پروژه معماری در حالت طبیعی شامل ۳ فاز است، این سه فاز شامل: فاز صفر، فاز یک و طراحی فاز دو معماری میشوند، در ادامه به توضیح هر بخش به طور مفصل خواهیم پرداخت، با ما تا انتهای مقاله جهت آشنایی کامل با طراحی نقشه فاز ۲ همراه باشید.

خوب است بدانید که نفشه کشی اصلی مربوط به هر ساخت و سار در فاز دوم انجام میشود، فاز صفر و یک پروژه معماری بیشتر نقشه اماده سازی را دارند و بخش اصلی کار در فاز دو میباشد، نقشه فاز دو معماری بر اساس مقررات ملی ساختمان و ضوابط سازمان مدیریت برنامه و بودجه تهیه می شود، نقشه های فاز ۲ هستند که تمامی اطلاعات و جزئیات اجرایی را دارا هستند و برای اجرای پروژه ها بکار گرفته میشوند و از همین رو نیز دارای اهمیت بیشتری هستند. در این نوع از نقشه ها مهندسین به طراحی نقشه های سازه ، مکانیک و برق می پردازند .

تفاوت نقشه فاز یک و نقشه فاز دو معماری

تا این قسمت از مقاله توضیح کاملی از نقشه های ۳ فاز معماری را برای شما عزیزان ارائه دادیم ، حال به شرح تفاوت های نقشه فاز یک و  فاز به صورت اختصاصی میپردازیم ، نقشه های فاز یک معماری دارای اطلاعات محدودی هستند که فقط در حد معرفی و آشنایی با پروژه اطلاعات دارند اما نقشه های فاز ۲ معماری دارای تمامی اطلاعات مربوط به سازه می باشد که از این اطلاعات میتوان به اطلاعات اجرایی پروژه مثل ابعاد ستون‌ ها ،جنس دیوار ها و مصالح کف سازی اشاره کرد، در تعریف کلی میتوان گفت که نقشه های فاز ۲ تمامی جزئیات اجرایی پروژه معماری را دارا هستند. نقشه فاز ۲ همان نقشه هایی هستند که برای اجرایی و نهایی کردن پروژهای معماری استفاده میشوند.